کمپرسور قلب سیستم‌ های تبرید (مانند یخچال، کولر گازی و سردخانه) محسوب می‌شود. وظیفه اصلی آن فشرده‌ سازی گاز مبرد و گردش آن در چرخه تبرید است. این فرآیند با افزایش فشار و دمای گاز، امکان انتقال گرما از محیط سرد به بیرون را فراهم می‌کند.

نقش کمپرسور در چرخه تبرید

1. مکش گاز مبرد از اواپراتور (محیط سرد).

2. فشرده‌ سازی گاز و افزایش دمای آن.

3. ارسال گاز داغ و پر فشار به کندانسور برای دفع گرما.

4. حفظ گردش مداوم مبرد در سیستم.

انواع کمپرسور های تبرید

1. کمپرسورهای رفت‌وبرگشتی (Reciprocating):

• عملکرد: حرکت پیستون در سیلندر (مثل موتور خودرو).

• مزایا: قیمت مناسب، تعمیرات آسان.

• معایب: سر و صدای زیاد، عمر کمتر.

• کاربرد: یخچال‌ های قدیمی، سردخانه‌ های کوچک.

2. کمپرسورهای اسکرو (Screw):

• عملکرد: دو روتور مارپیچ برای فشرده‌ سازی.

• مزایا: بازده بالا، ظرفیت زیاد.

• معایب: هزینه خرید بالا.

• کاربرد: سردخانه‌ های صنعتی، چیلر های بزرگ.

3. کمپرسور های اسکرول (Scroll):

• عملکرد: دو حلزونی ثابت و متحرک.

• مزایا: کم‌ صدا، عمر طولانی.

• معایب: تعمیر پذیری پایین.

• کاربرد: کولر های گازی مدرن، سیستم‌ های VRF.

4. کمپرسور های سانتریفیوژ (Centrifugal):

• عملکرد: استفاده از نیروی گریز از مرکز.

• مزایا: ظرفیت بسیار بالا، مصرف انرژی کم.

• معایب: حساسیت به تغییرات بار.

• کاربرد: نیروگا ه‌ها، چیلر های بزرگ.

5. کمپرسور های روتاری (Rotary):

• عملکرد: چرخش پره‌ ها در محفظه.

• مزایا: کم‌ صدا، مناسب ظرفیت‌ های متوسط.

• معایب: محدودیت در فشار بالا.

• کاربرد: یخچال‌ های جدید، کولر های گازی.

ویژگی‌ های کلیدی کمپرسور های تبرید

✅ ظرفیت فشرده‌ سازی:

• متناسب با حجم سیستم تبرید (از چند cc تا چندین m³/h).

✅ راندمان انرژی:

• کمپرسور های اینورتر مصرف برق را کاهش می‌دهند.

✅ مقاومت در برابر فشار و دما:

• تحمل فشار تا ۳۰ بار و دمای ۱۵۰°C در مدل‌های صنعتی.

✅ جنس قطعات:

• سیلندر و پیستون از فولاد ضدسایش یا آلومینیوم.

• واشرها از نئوپرن یا PTFE برای جلوگیری از نشت.

✅ سیستم روغن‌ کاری:

• روغن مخصوص برای کاهش اصطکاک و خنک‌ کاری.

✅ کنترل‌ پذیری:

• برخی مدل‌ ها دارای تنظیم سرعت متغیر ( اینورتر ) هستند.

کاربردهای کمپرسور در صنایع مختلف

1. تهویه مطبوع:

• کولر های گازی، داکت اسپلیت، چیلر ها.

2. صنایع غذایی:

• سردخانه‌ های زیر صفر و بالای صفر.

• تجهیزات انجماد سریع (Blast Freezer).

3. پزشکی و داروسازی:

• سیستم‌های ذخیره‌سازی واکسن و دارو.

4. صنایع شیمیایی:

• تقطیر گازها، سیستم‌های خنک‌کننده راکتورها.

مزایای کمپرسورهای مدرن

🔹 کاهش مصرف انرژی با فناوری اینورتر.
🔹 عمر طولانی‌تر با استفاده از مواد باکیفیت.
🔹 کاهش نویز و لرزش در مدل‌های اسکرول و روتاری.

معایب احتمالی

🔸 هزینه تعمیرات در مدل‌های پیچیده (اسکرو، سانتریفیوژ).
🔸 حساسیت به ناخالصی‌ ها (رطوبت، ذرات جامد در مبرد).

نکات نگهداری از کمپرسور

• تعویض فیلترها و روغن دوره‌ای.

• بررسی شارژ مبرد و جلوگیری از نشت.

• کنترل دمای کارکرد برای جلوگیری از اورهیت.